:: سال 25، شماره 82 - ( مقالات منتشر شده 1396 ) ::
جلد 25 شماره 82 صفحات 240-217 برگشت به فهرست نسخه ها
مدرنیته و ساختار سنتی خانواده ایرانی با تکیه بر رمان "شوهر آهو خانم"
جهانگیر صفری 1، سیدکاظم موسوی2 ، اسماعیل صادقی2 ، ابراهیم ظاهری عبدوند2
1- دانشگاه شهرکرد ، safari_706@yahoo.com
2- دانشگاه شهرکرد
چکیده:   (5784 مشاهده)
مدرنیته تغییرات گسترده­ای را در نهاد خانواده ایرانی رقم زد که این تغییرات در رمان فارسی بازتاب یافته‌است. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر مدرنیته در ساختار سنتی خانواده، با تکیه بر رمان شوهرآهو خانم و با روش تحلیل محتوای کیفی است. تأثیر مدرنیته بر روابط بین اعضای خانواده، ایجاد تغییر در کارکردهای خانواده، حضور زنان در جامعه، و ازدواج و طلاق از جمله­ موضوع­های بررسی‌شده در این پژوهش هستند. افغانی کوشیده است ازطریق عناصر و صناعت داستانی انقلاب خانواده ایرانی را در دوره پهلوی اول به‌تصویر بکشد. یافته­های پژوهش نشان می­دهد مدرنیته سبب شده‌است تا اقتدار پدر در خانواده ایرانی کاهش یابد و زنان نیز، با به‌دست‌آوردن استقلال و فردیت، در اجتماع حضور فعال­تری داشته باشند. همچنین، سنتی­ترین اعضای خانواده به مدرنیته گرایش یافته­اند، هرچند برداشت آنها از مدرنیته سطحی است که این به‌سبب سطحی‌بودن برداشت از مدرنیته در دوره تحت بررسی است.
واژه‌های کلیدی: رمان، شوهرآهوخانم، سنت، مدرنیته، خانواده، اقتدارطلبی
متن کامل [PDF 316 kb]   (1661 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. آبراهاميان، يرواند (1392) تاريخ ايران مدرن. ترجمة محمد ابراهيم فتاحي. تهران: ني.
2. آصفي، آصفه (1356) زندگي خانواده. تهران: انجمن ملي اوليا و مربيان.
3. آوري، پيتر (1388) تاريخ ايران دورة پهلوي (از رضا شاه تا انقلاب اسلامي). از مجموعة تاريخ کمري. ترجمة مرتضي ثاقب‌فر. جلد هفتم. تهران: جامي.
4. آوري، پيتر (1372) سلسلة پهلوي و نيروهاي مذهبي به روايت تاريخ کمبريج. ترجمة عباس مخبر. تهران: طرح نو.
5. اباذری، يوسفعلی و نادر اميری (1384) «بازخوانی رمان شوهر آهوخانم». مطالعات فرهنگی و ارتباطات. دورة اول. شمارة4: 55-78.
6. افغاني، محمدعلي (1374) شوهر آهوخانم. تهران: نگاه.
7. باکاک، رابرت (1393) درآمدي بر فهم جامعة مدرن، اشکال اجتماعي و فرهنگي مدرنيته. ترجمة کاظم فيروزمند. تهران: آگه.
8. بستان، حسين و همکاران (1389) اسلام و جامعه¬شناسي خانواده. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
9. بريجمان، ترزا (1392) «زمان و مکان در روايت». روايت‌شناسي: راهنماي درک و تحليل ادبيات داستاني. ترجمة ابوالفضل حري. تهران: لقاءالنور.
10. بهنام، جمشيد (1392) تحولات خانواده (پويايي خانواده در حوزه¬هاي فرهنگي گوناگون). تهران: ماهي.
11. پيرديگار، ژان و همکاران (1377) ايران در قرن بيستم. ترجمة هوشنگ مهر. تهران: البرز.
12. ترابي، سهيلا (1388) «تکاپوي زنان عصر قاجار: جهان سنت و گذر از آن». فصلنامة علوم انساني دانشگاه الزهراء. سال دوازدهم. شمارة 2: 1-22.
13. تسليمي، علي (1388) گزاره¬هايي در ادبيات معاصر ايران. تهران: آمه.
14. تورکو، لويس (1389) گفت¬وگونويسي در داستان. ترجمة پريسا خسروي ساماني. اهواز: رسش.
15. جمعي از نويسندگان (1385) فمينيسم. تدوين حسين اسحاق. قم: مرکز پژوهش¬هاي اسلامي صدا و سيما.
16. خسروپناه، محمدحسين (1381) هدف¬ها و مبارزة زن ايراني، از انقلاب مشروطه تا سلطنت پهلوي. تهران: پيام امروز.
17. دريابندری، نجف (1367) در عين حال. تهران: پرواز.
18. سالميان، غلامرضا و همکاران (1392) «بازتاب مؤلفه¬هاي مکتب رئاليسم در رمان شوهر آهوخانم». دوفصلنامة زبان و ادبيات فارسی دانشگاه خوارزمی. دورة بيست و يکم. شمارة 75 (20): 17-45.
19. ستوده، هدايت‌الـله (1381) جامعه‌شناسي در ادبيات فارسي. تهران: آواي نور.
20. سيگر، ليندا (1388) خلق شخصيت. ترجمة مسعود مدني. تهران: رهروان پويش.
21. سپانلو، محمدعلی (1376) نويسندگان پيشرو ايران. تهران: نگاه.
22. سگالن، مارتين (1370) جامعه¬شناسی تاريخی خانواده. ترجمة حميد الياسی. تهران: مرکز.
23. فرزاد، عبدالحسين (1378) دربارة نقد ادبي. تهران: قطره.
24. فرمانفرماييان، مريم (1373) خاطرات مريم فيروز. تهران: اطلاعات.
25. فوران، جان (1377) مقاومت شکننده: تاريخ تحولات اجتماعي ايران. ترجمة احمد تدين. تهران: مؤسسة خدمات فرهنگي رسا.
26. عاملی، مريم (1391) «بررسی و تحليل سير تاريخی سيمای خانواده در رمان از ابتدا تا دهة 50». پژوهشنامة زنان. پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي. سال سوم. شمارة 1: 117-142.
27. عباس¬زاده، ناصر (1387) «نقش و جايگاه زن در رمان شوهر آهو خانم». چيستا. شمارة 255-254: 139-144.
28. عباسي، سميه و منصوره موسوي (1393) «نگاهي به موقعيت زنان ايران در دورة پهلوي از سال 1300تا 1332ش». پژوهشنامة زنان. پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي. سال پنجم. شمارة 1: 52-89.
29. عسگری حسنکلو، عسگر (1387) جامعه¬شناسی رمان فارسی. تهران: نگاه.
30. عسگری حسنکلو، عسگر و حسين بيات (1392) «جايگاه شوهر آهوخانم در ادبيات داستاني فارسي». دو فصلنامة زبان و ادبيات فارسي دانشگاه خوارزمی. شمارة 74: 29-47.
31. قاسمی، مليحه و يدالـله جلالی‌پندری (1394) «بررسي تيپ شخصيتي شخصيت¬هاي رمان شوهر آهوخانم». ادبيات پارسی معاصر. سال پنجم. شمارة 1: 85-124.
32. کار، مهرانگيز (1376) حقوق سياسي زنان ايران. تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
33. کوچکي، زهرا (1389) «بررسي سيماي زن در رمان شوهر آهوخانم». فصلنامة انديشه¬هاي ادبي. سال دوم، شمارة 6: 85-109.
34. کهدويی، محمدکاظم و مرضيه شيروانی (1388)«شخصيت¬پردازي قهرمان زن در رمان¬هاي شوهر آهوخانم و سووشون». نامة پارسی. شمارة 49و45: 71-86.
35. گلدمن، لوسين و همکاران (1377) درآمدي بر جامعه¬شناسي ادبيات. ترجمة محمدجعفر پوينده. تهران: نقش جهان.
36. لاج، ديويد (1391) هنر داستا‌ن‌نويسي با نمونه¬هايي از متن¬هاي کلاسيک و مدرن. ترجمة رضا رضايي. تهران: ني.
37. لوونتال، لئو (1386) رويکرد انتقادی در جامعه¬شناسی ادبيات. ترجمة محمدرضا شادور. تهران: نی.
38. مظفری، سولماز و فرهاد کاکه‌رش (1392) «بررسي تكامل شخصيت در رمان شوهرآهوخانم با تكيه بر كهن‌الگوهاي بيداري قهرمان درون». فصلنامة روايت‌پژوهی. سال دوم. شمارة 5: 123-140.
39. مکي، حسين (1364) تاريخ بيست سالة ايران. جلد چهارم. تهران: اميركبير.
40. ميرسپاسي، علي (1389) تأملي در مدرنيتة ايراني. ترجمة جلال توکليان. تهران: طرح نو.
41. ميرصادقي، ميمنت (1379) رمان¬هاي معاصر فارسي: پيرنگ، شرح و تفسير. تهران: نيلوفر.
42. ميرعابديني، حسن (1386) صدسال داستان‌نويسي ايران. جلد اول و دوم. تهران: چشمه.
43. نادي‌راد، محمدعلي (1382) موانع مشارکت زنان در فعاليت¬هاي سياسي ـ اقتصادي ايران پس از انقلاب. تهران: کوير.
44. نيکوبخت، ناصر و همکاران (1391)«سيماي زن در رمان شوهر آهوخانم و الثلاثيه». هفتمين همايش پژوهش¬های زبان و ادبيات فارسی: 1570-1583.
45. واحد، اسداللـه (1384) «شوهر آهوخانم و مکتب‌های ادبی». نشرية دانشکدة ادبيات و علوم انسانی دانشگاه شهيد باهنر کرمان. پياپی 14. شمارة 17: 207-227.
46. همايون‌کاتوزيان، محمدعلي (1366) اقتصاد سياسي ايران (از مشروطيت تا سقوط رضاشاه). ترجمة محمدرضا نفيسي. تهران: پاپيروس.
47. همايون‌کاتوزيان، محمدعلي (1373) اقتصاد سياسي ايران (از مشروطيت تا سقوط پهلوي). ترجمة محمدرضا نفيسي و کامبيز عزيزي. تهران: مرکز.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 25، شماره 82 - ( مقالات منتشر شده 1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها