|
بررسی نقش شیوه‌های بلاغی اقناع در ایجاد تعلیق
در خسرو و شیرین نظامی
|
| سیدمرتضی میرهاشمی1، عفت نقابی2، فاطمه قارلقی2 |
1- دانشگاه خوارزمی ، d_mirhashemi@yahoo.com
2- دانشگاه خوارزمی |
|
|
چکیده: (90 مشاهده) |
منظومه خسرو و شیرین نظامی گنجوی برجسته‌ترین اثر از نوع داستان‌های غنایی و بزمی در ادب فارسی است که مخاطبان بسیاری را مجذوب خود ساخته است. اگرچه درباره ساختار روایت‌های این منظومه پیش از این مقالاتی به رشته تحریر درآمده، در زمینه استفاده از شگردهای بلاغی برای اقناع مخاطب و در نتیجه ایجاد تعلیق در این اثر داستانی تحقیق خاصی انجام نشده است؛ ازاین‌رو، در بحث حاضر نخست به تعریف اقناع در علوم مختلف و نقش آن در تاریخ فلسفه و بلاغت پرداخته می‌شود و سپس با نگاهی گذرا به تعریف تعلیق، روشن می‌شود که چگونه شگردهای بلاغی می‌تواند در خدمت تعلیق داستانی قرار گیرد. شایان ذکر است که تعلیق‌ها در داستان خسرو و شیرین تا اندازه زیادی حاصل بهره‌گیری شاعر از شیوه‌های بلاغی‌ای است که برای اقناع مخاطب از آنها استفاده شده است. این تعلیق که سبب هجران و دوری عاشق و معشوق در فواصل مختلف داستان می‌شود و ازطرفی هم موجب پدیدآمدن انتظار در خواننده می‌شود، در برش‌های گوناگون داستانی به چشم می‌خورد. در این مجال، از دو علم معانی و بیان برای بررسی نقش اقناع در ایجاد تعلیق استفاده شده است. از شگردهای علم معانی، اغراض ثانوی کلام یعنی تشویق و ترغیب، تحذیر و هشدار، تکریم و تعظیم و به‌ویژه سرزنش و هشدار، و از شگردهای بیانی، اغراض تشبیه، استعاره، و تمثیل، نقش مؤثرتری در اقناع مخاطب و ایجاد تعلیق ایفا کرده‌اند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: نظامی گنجوی، خسرو و شیرین، بلاغت، معانی و بیان، اقناع، تعلیق داستانی |
|
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
نظریه های ادبی
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
