:: سال 24، شماره 80 - ( مقالات منتشر شده 1395 ) ::
جلد 24 شماره 80 صفحات 136-115 برگشت به فهرست نسخه ها
نقش موسیقی در گزینش واژگان‌ِ نفثه‌المصدور
حبیب الله عباسی 1، حجت کجانی حصاری
1- ، h.abbasi@khu.ac.ir
چکیده:   (5747 مشاهده)

نفثه‌المصدور زیدری نسوی از معدود آثار نثر فنی است که هدف از نوشتن آن، به‌جای ارسال معنا، انتقال عاطفه است. زیدری با توجه به سویه عاطفی‌ـ ادبی متن خود، موسیقی را عاملی مناسب در انتقال احساس دانسته و به‌شیوه‌های گوناگون، ازجمله کاربرد ارکان عروضی، صناعات موسیقی‌ساز، و گزینش و چینش واژگان در محور جانشینی و هم‌نشینی، به ایجاد فضایی موسیقایی دست یافته است. بدین‌ترتیب، او با دیدگاهی فرمالیستی و با کاربرد متفاوت واژگان و استفاده از وجه جمال‌شناسیک متن، نه‌تنها متنی موزون پدید آورده، بلکه به‌دلیل غلبه وزن، به شکل‌گردانی معنی از این طریق نیز پرداخته است. این شیوه باعث دقت بیشتر او در انتخاب واژه‌ها شده است؛ زیرا تغییر زبان معیار در کتاب او زیر فشار تمهیدات آوایی باعث آشنایی‌زدایی شده است و مشخص می‌کند که کدام واژه از میان مترادفات خود می‌تواند در بافت جمله قرار گیرد تا با ایجاد موسیقی به انتقال تجارب او کمک کند. همین امر کار او را به تخیل هم کشانده و اثرش را از گزارش تاریخ به ادب غنایی و شعر نزدیک کرده است.

واژه‌های کلیدی: موسیقی، زبان، واژگان، نفثه‌‌المصدور، زیدری نسوی، فرمالیسم
متن کامل [PDF 271 kb]   (1457 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. احمدي، بابک (1389) ساختار و تأويل متن. چاپ دوازدهم. تهران: مرکز.
2. ادونيس، احمدعلي سعيد (1376) پيش درآمدي بر شعر عربي. ترجمة کاظم برگ‌نيسي. تهران: فکر روز.
3. ايگلتون، تري (1388) پيش‌درآمدي بر نظرية ادبي. چاپ پنجم. تهران: مرکز.
4. براهني، رضا (1371) طلا در مس. جلد دوم. تهران: نويسنده.
5. بهار، محمدتقي (1375) سبک‌شناسي. جلد سوم. چاپ هشتم. تهران: اميرکبير.
6. پورنامداريان، تقي (1381) سفر در مه؛ تأملي بر شعر احمد شاملو. تهران: زمستان و چشم‌وچراغ.
7. توسي، خواجه نصير (1326) اساس الاقتباس. تصحيح مدرس رضوي. تهران: دانشگاه تهران.
8. ذاکري‌کيش، اميد، اسحاق طغياني و سيد مهدي نوريان (1393) «تحليل ساختاري زبان غنايي (با تکيه بر نفثةالمصدور)»؛ جستارهاي زباني، دورة 5، شمارة 2 (پياپي18): 111- 138.
9. زرين‌کوب، عبدالحسين (1375) از گذشتة ادبي ايران. تهران: الهدي.
10. زيدري نسوي، شهاب‌الدين محمد (1385) نفثة‌المصدور. تصحيح و توضيح اميرحسين يزدگردي. چاپ دوم. تهران: توس.
11. شاملو، احمد (1380) مجموعه آثار احمد شاملو. جلد 1. چاپ دوم. تهران: زمانه و نگاه.
12. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1373) موسيقي شعر. چاپ چهارم. تهران: آگه.
13. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1377) «جادوي مجاورت». مجلة بخارا. شمارة 2: 26- 16.
14. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1391) رستاخيز کلمات. تهران: سخن.
15. شميسا، سيروس (1368) نگاهي تازه به بديع. چاپ سوم. تهران: ميترا.
16. صفوي، کورش (1382) معني‌شناسي کاربردي. تهران: همشهري.
17. صفوي، کورش (1383) از زبان‌شناسي به ادبيات. 2 جلد. چاپ دوم. تهران: سورة مهر.
18. عباسي، حبيب‌الـله (1380) «ادبيت جهانگشا». مجلة زبان و ادبيات فارسي. شمارة 32: 131- 146.
19. کجاني حصاري، حجت (1388) روش‌هاي آموزش خواندن. تهران: لوح زرين.
20. کجاني حصاري، حجت (1394) شعريت نثر تاريخي (از بلعمي تا وصاف¬الحضره). رسالة دکتري دانشگاه خوارزمي. به راهنمايي حبيب¬الـله عباسي.
21. ولک، رنه و آستن وارن (1382) نظرية ادبيات. چاپ دوم. تهران: علمي و فرهنگي.
22. ياکوبسن، رومن (1381) «قطب‌هاي استعاري و مجازي در زبان‌پريشي». در: زبان‌شناسي و نقد ادبي. ترجمة مريم خوزان. چاپ دوم. تهران: ني.
23. يوسفي، غلامحسين (1357) «موسيقي کلمات در شعر فردوسي». ادبستان. شمارة 12: 8 ـ 16.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 24، شماره 80 - ( مقالات منتشر شده 1395 ) برگشت به فهرست نسخه ها