:: سال 28، شماره 89 - ( 9-1399 ) ::
جلد 28 شماره 89 صفحات 77-53 برگشت به فهرست نسخه ها
تصویر شخصیت اصلی در داستان‌های کوتاه هوشنگ گلشیری بعد از انقلاب اسلامی‌
امین بنی طالبی 1، پریوش میرزاییان2
1- دانشگاه شهرکرد ، aminbanitalebi@yahoo.com
2- دانشگاه شهرکرد
چکیده:   (2629 مشاهده)
طبق نظریۀ بازتاب در جامعه­شناسی هنر، ادبیات در معنای گسترده‌اش آینۀ جامعه و نشان‌دهندۀ جهت­گیری­ها، سلیقه­ها و جریان‌های اجتماع است و بهتر از بقیه علوم و فنون به کالبدشکافی جامعه کمک می‌­کند. به­شکل ویژه، از میان آثار ادبی، داستان کوتاه و رمان بیش از دیگر انواع ادبی به زندگی اجتماعی وابسته‌اند و ضمن تأثیرپذیری از تغییرات در جامعه، خود منشأ تغییر می‌­شوند و تغییرات جوامع را نیز نشان می‌­دهند. به‌این‌ترتیب، می‌‌توان ازطریق شناخت نوسان‌ها و دگرگونی­های دنیای درون شخصیت­های اصلی داستان‌ها، راهی به شناخت تحولات و تغییرات دنیای بیرون آنان پیدا کرد. هدف این پژوهش نیز بررسی تصویر شخصیت اصلی در داستان­های کوتاه هوشنگ گلشیری است. به‌این‌منظور، با استفاده از روش تحلیلی‌‌ـ‌‌توصیفی، سعی شده­ است تا پس از استخراج خصوصیات شخصیت‌های اصلی داستان­های کوتاه گلشیری در دو دهۀ 60 و 70 و نیز شناسایی وقایع و جریان­های سیاسی‌ـ‌اجتماعی مؤثر سال­های پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به بررسی و تحلیل تطبیقی مطالب پرداخته شود. نتایج حاکی از آن است که گلشیری در مجموعه داستان­های خود، بخشی از روحیات و افکار روشنفکران، هنرمندان و طبقۀ متوسط عصر را به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم عرضه کرده است و میان خصلت­های روحی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شخصیت­های اصلی هر مجموعه داستان با وضعیت اجتماعی‌_سیاسی حاکم بر آن دوره‌، البته با برداشت سیاسی و اجتماعی نویسنده از تحولات این دوره‌، ارتباط نزدیکی وجود دارد؛ به‌طوری‌که با تغییر وضعیت جامعه، برخی از این ویژگی­ها نیز دستخوش تغییر شده است.

 
واژه‌های کلیدی: هوشنگ گلشیری، داستان کوتاه، شخصیت اصلی، وضعیت سیاسی‌‌ـ‌اجتماعی
متن کامل [PDF 1451 kb]   (765 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: نظریه های ادبی
فهرست منابع
1. ازغندی، علیرضا (1385) درآمدی بر جامعه¬شناسی سیاسی ایران. تهران: قومس.
2. استمپل، جان (1378) درون انقلاب ایران. ترجمۀ منوچهر شجاعی. چاپ دوم. تهران: مؤسسة خدمات فرهنگی رسا.
3. بارانی، محمد و زهره جعفری (1391) «شخصیت‏پردازی در داستان کوتاه «گرگ» از هوشنگ گلشیری». پژوهش¬های ادبی و بلاغی. دورۀ اول. شمارۀ 1: 11-20.
4. بارونیان، حسن (1378) شخصیت¬پردازی در داستان‌های کوتاه دفاع مقدس. تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
5. براهنی، رضا (1368) قصه¬نویسی. تهران: البرز.
6. بهارلو، محمد (1377) داستان کوتاه ایرانی. تهران: هما.
7. تاجیک، محمدرضا (1385) «جنبش اصلاحات؛ به‌سوی یک تئوری». آیین. دورۀ جدید. شمارۀ 4: 22-28.
8. تسلیمی‌، علی (1395) نقد ادبی: نظریه¬های ادبی و کاربرد آنها در ادبیات فارسی. تهران: اختران.
9. جمالي، زهرا (1385) سيري در ساختار داستان. تهران: همداد.
10. حامی‌¬دوست، معصومه و محمدعلی خزانه¬دارلو (1395) «زمان و هویت در داستان¬های هوشنگ گلشیری از منظر نقد مضمونی». نقد ادبی. سال نهم. شمارۀ 33: 129-150.
11. حسن¬لی، کاووس و زیبا قلاوندی (1388) «بررسی تکنیک‌های روایی در رمان شازده احتجاب هوشنگ گلشیری». ادب‌پژوهی. دورة سوم. شمارۀ 7 و 8: 7-25.
12. حنیف، محمد (1395) داستان سیاسی داستان انقلاب (سیری در ادبیات داستانی سیاسی ایران و جهان). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی‌.
13. خجسته، فرامرز، یاسر فراشاهی¬نژاد و مصطفی صدیقی (1395) «جستاري در بنيان¬هاي فكري نظرية ادبي هوشنگ گلشيري». ادبیات پارسی معاصر. سال ششم. شمارۀ 2: 27-47.
14. خیالی¬خطیبی، احمد و زهره یوسفی (1395) «بررسی برخی داستان¬های کوتاه گلشیری با توجه به جریان¬های فکری معاصر». مطالعات نقد ادبی. دورۀ یازدهم. شمارۀ 44: 41-80.
15. دارابی، علی (1396) جریان¬شناسی سیاسی در ایران. چاپ هجدهم. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی‌.
16. راودراد، اعظم و طاهره رحیمی‌ (1394) «تصویر قهرمان در سینمای عامه¬پسند دهۀ 1380». جامعه‌شناسی هنر و ادبیات. دورۀ هفتم. شمارۀ 2: 185- 206.
17. زرشناس، شهریار (1382) «نسبت ادبیات، تعهد و آرمان¬گرایی». ادبیات داستانی. شمارۀ 66-67: 22-25.
18. زرشناس، شهریار (1382) «فرماليسم مقلد تكنيك¬زده در بررسي آثار هوشنگ گلشيري». ادبیات داستانی. سال یازدهم. شمارۀ 73: 48-62.
19. شیری، قهرمان (1387) مکتب¬های داستان نویسی در ایران. تهران: چشمه.
20. طبری، احسان (1366) کژراهه؛ خاطراتی از تاریخ حزب توده. تهران: امیرکبیر.
21. کدی، نیکی. آر (1375) ریشه¬های انقلاب اسلامی‌. ترجمۀ عبدالرحیم گواهی. چاپ دوم. تهران: فرهنگ اسلامی‌.
22. گلشیری، هوشنگ (1374) دست تاریک دست روشن. تهران: نیلوفر.
23. گلشیری، هوشنگ (1380) باغ در باغ. جلد اول. چاپ دوم. تهران: نیلوفر.
24. گلشیری، هوشنگ (1382) نیمۀ تاریک ماه (داستان¬های کوتاه هوشنگ گلشیری). چاپ دوم. تهران: نیلوفر.
25. گلشیری، هوشنگ (1393) بر ما چه رفته است باربد؟ و خوابگرد. نشانی: http://www.golshirifoundation.com/ketabshenasi_majmooe.htm. تاریخ آخرین بازنگری: 5/ 8/ 98.
26. لوکاچ، گئورگ (1349) معنای رئالیسم معاصر. ترجمۀ فریبرز سعادت. تهران: نیل.
27. لوکاچ، گئورگ (1373) پژوهشی در رئالیسم اروپایی. ترجمۀ اکبر افسری. تهران: علمی‌ و فرهنگی.
28. مقصودی، مجتبی (1380) تحولات سیاسی-اجتماعی ایران (57-1320). تهران: روزنه.
29. مهدی¬زاده، محمد (1387) رسانه¬ها و بازنمایی. تهران: دفتر مطالعات و توسعۀ رسانه¬ها. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌.
30. میرعابدینی، حسن (1380) صدسال داستان¬نویسی ایران. 3 جلد. چاپ دوم. تهران: چشمه.
31. نجاتی، غلامرضا (1386) تاریخ سیاسی بیست‌وپنج‌سالۀ ایران (از کودتا تا انقلاب). جلد اول. چاپ هشتم. تهران: مؤسسة خدمات فرهنگی رسا.
32. نجفی، ابوالحسن (1356) وظیفۀ ادبیات (مجموعه مقالات). تهران: زمان.
33. نواب¬پور، رضا (1373) «نقد کتاب: در جست‌وجوی هویت گمشده». کلک. شمارۀ 51-52: 250-255.
34. Alexander, Victoria D (2003) Sociology of the Arts. London: Blackwell publishing.
35. Persian References in English
36. Azghandi, A. (2006) An Introduction to Iranian Political Sociology. Tehran: Ghoumes ]In Persian[
37. Baharloo, M. (1998) Iranian short story. Tehran: Homa ]In Persian[.
38. Baraheni, R. (1989) Writing Tale. Tehran: Alborz ]In Persian[.
39. Barani, M. & Jafari, Z. (2012) "Characterization in the short story "Wolf" by Houshang Golshiri". Literary and Rhetorical Research, Vol 1. No. 1: 11-20 ]In Persian[.
40. Baronian, H. (1999) Characterization in Short Stories of Sacred Defense. Tehran: Bonyad-e- hefz-e- asar nashr-e-arzeshhay-e- defa-e-moghadas ]In Persian[.
41. Cedy, N.R. (1996) The Roots of the Islamic Revolution. Trans by Abdul Rahim Gawahi. Second Edition. Tehran: Farhang-e-eslami ]In Persian[.
42. Darabi, A. (2017) Political Flow in Iran. Eighteenth Edition. Tehran: Farhang & andishe -ye- eslami ]In Persian[.
43. Golshiri, H. (1995) Dark hand, light hand. Tehran: Niloufar ]In Persian[.
44. Golshiri, H. (2001) Garden in the Garden. first volume. Second Edition. Tehran: Niloufar ]In Persian[.
45. Golshiri, H. (2003) The Dark Half of the Moon (Short Stories by Houshang Golshiri). Second Edition. Tehran: Niloufar ]In Persian[.
46. Golshiri, H. (2014) "What has happened to us, Barbad?" And sleepwalker. Address: http://www.golshirifoundation.com/ketabshenasi_majmooe.htm. Last Review Date: 5/8/98 ]In Persian[.
47. Hamidoust, M. & Khazaneh Darloo, M.A. (2016) "Time and Identity in the Stories of Houshang Golshiri from the Perspective of Thematic Criticism". Literary Criticism. Ninth year. No. 33: 129-150 ]In Persian[.
48. Hassanli, K. & Qalavandi, Z. (2009) "A Study of Narrative Techniques in the Novel of Prince Houshang Golshiri". Literary Research. Vol 3, No. 7 & 8: 7-25 ]In Persian[.
49. Hanif, M. (2016) Political Story: The Story of the Revolution (A look at the political fiction literature of Iran and the world). Tehran: Farhang & andishe -ye- eslami ]In Persian[.
50. Jamali, Z. (2006) A look at the structure of the story. Tehran: Hamdad ]In Persian[.
51. Khiyali Khatibi, A. & Yousefi, Z. (2016) "Study of Some Short Stories by Golshiri According to Contemporary Intellectual currents". Literary Criticism Studies. Eleventh Period. No. 44: 41-80 ]In Persian[.
52. Khojasteh, F. & Farashahi Nejad, Y. & Seddighi, M. (2016) "A Study in the Intellectual Foundations of Houshang Golshiri Literary Theory". Contemporary Persian Literature. The sixth year. No. 2: 27-47 ]In Persian[.
53. Lukács, G. (1970) The meaning of contemporary realism. Trans by Fariborz Saadat. Tehran: Nil ]In Persian[.
54. Lukács, G. (1994) Research in European Realism. Trans by Akbar Afsari. Tehran: Elmi & Farhangi ]In Persian[.
55. Maghsoudi, M. (2001) Socio-political developments in Iran (1320-57). Tehran: Rozaneh ]In Persian[.
56. Mehdizadeh, M. (2008) Media and Representation. Tehran: Motaleat & tose-ye- resaneha. Ministry of Culture and Islamic Guidance ]In Persian[.
57. Mirabedini, H. (2001) One Hundred Years of Iranian Fiction. Vol 1 and 2. Second Edition. Tehran: Cheshmeh ]In Persian[.
58. Mirabedini, H. (2001) One Hundred Years of Iranian Fiction. Vol 3. Second Edition. Tehran: Cheshmeh ]In Persian[.
59. Nejati, Gh. (2007) Twenty-five-year Political History of Iran (from coup to Revolution). first volume. Eighth edition. Tehran: Rasa Cultural Services Institute ]In Persian[.
60. Najafi, A. (1977) The Duty of Literature (Collection of Articles). Tehran: Zaman ]In Persian[.
61. Navabpour, R. (1994) "Book Criticism: In Search of a Lost Identity". Kelk. No. 51-52: 250 - 255 ]In Persian[.
62. Ravdarad, A. & Rahimi, T. (2015) "The image of a hero in popular cinema in the 2001s". Sociology of Art and Literature. Seventh Volume, No. 2: 185-206 ]In Persian[.
63. Shiri, Gh. (2008) Schools of Writing Stories in Iran. Tehran: Cheshmeh ]In Persian[.
64. Stampel, J. (1999) Within the Iranian Revolution. Trans by Manouchehr Shojaei. Second Edition. Tehran: Rasa Cultural Services Institute ]In Persian[.
65. Tabari, E. (1987) The Crooked Way; Memoirs of the History of the Tudeh Party. Tehran: Amirkabir ]In Persian[.
66. Tajik, M.R. (2006) "Reform Movement; Towards a Theory". Religious Research Monthly Social Religion. New era. No. 4: 22-28 ]In Persian[.
67. Taslimi, A. (2016) Literary Criticism: Literary Theories and Their Application in Persian Literature. Tehran: Akhtaran ]In Persian[.
68. Zarshenas, Sh. (2003) "The Relationship between Literature, Commitment and Idealism". Fiction. No. 66-67: 22-25 ]In Persian[.
69. Zarshenas, Sh. (2003) "Formalized imitation formalism in the study of Houshang Golshiri". Fiction. Eleventh year. No. 73: 48-62 ]In Persian[.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 28، شماره 89 - ( 9-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها