:: سال 28، شماره 89 - ( 9-1399 ) ::
جلد 28 شماره 89 صفحات 99-79 برگشت به فهرست نسخه ها
دخو در نقش روان‌درمان‌گر: تحلیل چرند و پرند دهخدا با استفاده از نظریۀ راجرز
حسین بیات 1، نسترن شهبازی2
1- دانشگاه خوارزمی ، hosein.bayat@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی
چکیده:   (3230 مشاهده)
علی‌اکبر دهخدا از تأثیرگذارترین نویسندگان دوران مشروطه است. هم‌زمان با تشکیل مجلس دوره نخست، او گزارش‌ها، دیدگاه‌ها و انتقادهای خود را در سلسله‌مقاله‌های روایی با عنوان چرندوپرند در روزنامه صوراسرافیل منتشر می‌‌کرده است. این نوشته‌ها بسیار محبوب و پرمخاطب بوده‌اند. به‌نظر می‌‌رسد، جدا از حقیقت‌مانندی محتوای روایت‌ها، ساختار بدیع مقاله‌های چرندوپرند با بهره‌گیری از زبان طنز و پرداخت راوی قابل اعتماد (دخو)، که در این نوشته‌ها نقشی کلیدی ایفا می‌‌کند، جذابیت و درعین‌حال باورپذیری روایت‌‌ها را تقویت کرده است. شیوه‌هایی که دهخدا در ساختار منحصربه‌فرد مقاله‌ها و شخصیت‌پردازی دخو از آنها بهره برده است، اشتراکات درخور‌ توجهی با تکنیک‌های طرح‌شده در رویکرد انسان‌گرایانه کارل راجرز دارد، رویکردی که ماهیتی روان‌شناختی دارد و مسئله شخصیت نقطه ثقل آن است. گزینش و طبقه‌بندی نمونه‌های مستخرج از چرندوپرند و انطباق آنها با مؤلفه‌های نظریه فردمحور راجرز نشان می‌‌دهد که دهخدا ویژگی‌هایی در عرصه متن قرار داده است که مهم‌ترین پیش‌فرض راجرز یعنی جهان تجربی را اثبات می‌‌کند و به‌تبع آن شکل و محتوای مقاله‌ها با روایت‌گری دخو می‌‌تواند با ویژگی‌های موردنظر راجرز در ترسیم چهره آرمانی درمان‌گر همسان باشد.
 
واژه‌های کلیدی: دهخدا، چرندوپرند، شخصیت‌پردازی، راجرز، رویکرد فرد‌محور
متن کامل [PDF 1207 kb]   (630 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: نظریه های ادبی
فهرست منابع
1. اشرف‌زاده، رضا و زهرا عباسی (۱۳۹۷) «بررسی شخصیت‌های منظومه‌های حماسی بهمن‌نامه، کوش‌نامه، فرامرزنامه و گرشاسب‌نامه براساس نظریات انسان‌شناسی کارل راجرز و آبراهام مازلو». علوم ادبی. سال هشتم. شمارة ۱۴: 9ـ48.
2. بارییر، جولیان (۱۳۶۳) اقتصاد ایران. تهران: مؤسسة حسابرسی سازمان صنایع ملی ایران.
3. بالائی، کریستف و میشل کویی‌پرس (۱۳۷۸) سرچشمه‌های داستان کوتاه فارسی. ترجمة احمد کریمی‌‌ حکاک. تهران: معین.
4. برونو، فرانک (۱۳۷۰) فرهنگ توصیفی روان‌شناسی. ترجمة فرزانه طاهری و مهشید یاسایی. تهران: طرح نو.
5. براون، ادوارد (۱۳۸۶) تاریخ مطبوعات و ادبیات در ایران در دورة مشروطه. ترجمة محمد عباسی. تهران: علم.
6. براهنی، رضا (۱۳۶۲) قصه‌نویسی. چاپ سوم. تهران: نشر نو.
7. پارسانسب، محمد (۱۳۹۳) «عامیانه‌نگاری دهخدا، ضرورتی ناگزیر». پژوهش‌های ادبی. سال یازدهم. شمارة ۴۶: 29ـ46.
8. پاینده، حسین (۱۳۹۰) گفتمان نقد. چاپ دوم. تهران: نیلوفر.
9. پروچاسکا، جیمز و جان سی نورکراس (۱۳۹۲) نظریه‌های روان‌درمانی. ترجمة یحیی سیدمحمدی. تهران: روان.
10. تاد، جودیت و سی. ارتور بوهارت (۱۳۹۲) اصول روان‌شناسی بالینی و مشاوره. ترجمة مهرداد فیروزبخت. تهران: مؤسسة خدمات فرهنگی رسا.
11. دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۹۵) چرندپرند (متن و حواشی). به‌کوشش ولی‌الـله درودیان. چاپ دوم. تهران: نیلوفر.
12. دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۲۵) لغت‌نامه. تهران: مؤسسة لغت‌نامة دهخدا.
13. راجرز، کارل (۱۳۸۲) مشاوره و درمان مراجع‌محوری. ترجمة سیدعبدالـله احمدی قلعه. تهران: فراروان.
14. شفیع‌آبادی، عبداللـه و غلامرضا ناصری (۱۳۷۱) نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
15. شکرکن، حسین و همکاران (۱۳۷۲) مکتب‌های روان‌شناسی. چاپ دوم. تهران: سمت.
16. شولتز، دوآن (۱۳۶۹) روان‌شناسی کمال. ترجمة گیتی خوشدل. چاپ چهارم. تهران: نو.
17. شولتز، دوآن و سیدنی الن شولتز (۱۳۹۱) نظریه‌های شخصیت. ترجمة یحیی سیدمحمدی. تهران: ویرایش.
18. شیلینگ، لوئیس (۱۳۷۴) نظریه‌های مشاوره. ترجمة خدیجه آرین. تهران: اطلاعات.
19. فیست، جس و گریگوری فیست (۱۳۹۱) نظریه‌های شخصیت. ترجمة یحیی سیدمحمدی. چاپ هفتم. تهران: روان.
20. کارد، اورسون اسکات (۱۳۹۱) شخصیت‌پردازی و زاویة‌ دید در داستان. ترجمة پریسا خسروی‌ سامانی. چاپ دوم. اهواز: رسش.
21. کری، جرالد (۱۳۹۲) نظریه و کاربست مشاوره و روان‌درمانی. ترجمة یحیی سیدمحمدی. چاپ دهم. تهران: ارساران.
22. کسروی، احمد (۱۳۷۸) تاریخ مشروطة ایران. تهران: امیرکبیر.
23. گازیوروسکی، مارک (۱۳۷۳) سیاست خارجی آمریکا و شاه. ترجمة جمشید زنگنه. چاپ دوم. تهران: رسا.
24. هربرت، آل پتری (۱۳۸۲) «آبراهام مازلو و خودشکوفایی». ترجمة جمشید مطهری. ادیان و عرفان. شمارة ۶۹: 94ـ100.
25. یزدانی، سهراب (۱۳۸۶) صوراسرافیل نامة آزادی. تهران: نی.
26. یونسی، ابراهیم (۱۳۸۸) هنر داستان‌نویسی. چاپ دهم. تهران: نگاه.
27. Ashrafzāde, Reza & Zahrā Abbasi (2019) "Exploring the Characters of Epic Poems Bahman-nāme, Kush-nāme, Farāmarz-nāme va Garshāsb-nāme Based on Anthropological Theories of Caral Rogers and Abraham Maslow" in Literary Sciense. No 14: 48-9 [in Persian]
28. Bharier, Julian (1985) Economic Development in Iran. Tehrān: Moasˈsese-ye Hesāb-resi-e Sāzmān-e Sanāye-e Melli-e Irān [in Persian]
29. Bruno, Frank (1992) Dictionary of Key Words in Psychology. Trans by Farzāne Tāheri & Mahshid Yāsāyi, Tehrān: Nashr-e No [in Persian]
30. Balaÿ, Christophe & Michel Cuypers (2000) Aux Sources De La Nouvelle Persane. Trans by Ahmad Karimi Hakkāk, Tehrān: Moein [in Persian]
31. Barāheni, Rezā (1984) Story Writing, 3th ed, Tehrān:Nashr-e No [in Persian]
32. Brown, Edward Granville (2008) History of the Press in Iran During the Constitutional Period. Trans by Mohammad Abbāsi, Tehrān: Elm [in Persian]
33. Card, Orson Scott (2013) Characters and Viewpoint. Trans by Parisā Khosravi Sāmāni, 2nd ed, Ahvāz: Rasesh [in Persian]
34. Corey, Grald (2014) Theory and Practice of Counseling and Psycholotherapy. Trans by Yahyā Seyyed-Mohammadi, 10th ed, Tehrān: Arasbārān [in Persian]
35. Dehkhodā, Ali Akbar (2017) Charand-Parand, by Valiollah Doroudian. 2nd ed, Tehrān: Niloufar [in Persian]
36. Dehkhodā, Ali Akbar (1947) Dictionary. Tehrān: Moasˈsese-ye Loqat-name-ye Dehkhodā [in Persian]
37. Feest, Jess & Grigori Feest (2013) Theories of Personality. Trans by Yahyā Seyyed-Mohammadi, 7th ed, Tehrān: Ravān [in Persian]
38. Gasiorowski, Mark (1995) U.S. Foreing Policy and the Shah, Trans by Jamshid Zangane. 2nd ed, Tehrān: Rasā [in Persian]
39. Herbert, L. Petri (2004) "Abraham Maslow and Theory of Human Motivation" Trans by Jamshid Motahhari, Religions and Mastitism. no 69: 100-94 [in Persian]
40. Kasravi, Ahmad (2000) History of the Iranian Constitutional Revelution. Tehrān: Amir Kabir.
41. Pārsānasab, Mohammad (2015) "Common Tales Written by Dehkhodā, in Irrefutable Necessity" in Literary Research. Year 11, No 46: 46-29 [in Persian]
42. Pāyande, Hossein (2011) The Discourse of Criticism. 2nd ed, Tehrān: Niloufar [in Persian]
43. Prochaska, James & John C Norcross (2014) Syatems of Psychotherapy. Trans by Yahyā Seyyed-Mohammadi, Tehrān: Ravan [in Persian]
44. Rogers, Caral (2004) Person-Centered Therapy. Trans by Seyyed Abdollāh-e Ahmadi Qal'e, Tehrān: Farā Ravān [in Persian]
45. Shafi' Abādi & Qolām Rezā Nāseri (1993) Theories of Counseling and Psychotherapy. Tehrān: Markaz-e Nashr-e Dāneshgāhi [in Persian]
46. Shokr-Kon, Hossein et al (1994) Schools of Psychology. 2nd ed, Tehrān: Samt [in Persian]
47. Schultz, Duane (1991) Growth Psycology. Trans by Giti Khosh Del, 4th ed, Tehrān:Nashr-e No [in Persian]
48. Schultz, Duane & Sidney allen Schultz (2013) Theories of Personality. Trans by Yahyā Seyyed-Mohammadi, Tehrān: Virāyesh [in Persian]
49. Shilling, Louis E (1996) Perspectives on Counselling Theories. Trans by Khadije Ārian, Tehrān: Etelā'āt [in Persian]
50. Todd, Judith & Arthur C Bohart (2014) Foundation of Clinical and Counseling Psychology. Trans by Mehrdād Firouz Bakht, Tehrān: Moasˈsese-ye Khadamāt-e Farhangi-e Rasā [in Persian]
51. Yazdani, Sohrāb (2008) Sour-e Esrāfil Freedom Text. Tehrān: Ney [in Persian]
52. Younesi, Ebrāhim (2010) The Art of Story Writing. 10th ed, Tehrān: Negāh [in Persian]



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 28، شماره 89 - ( 9-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها