:: سال 30، شماره 92 - ( 3-1401 ) ::
جلد 30 شماره 92 صفحات 80-57 برگشت به فهرست نسخه ها
نقش مؤلفه‌های دستوری در ابهام زبانی غزلیات غالب دهلوی
حسین اتحادی
دانشگاه آزاد اسلامی واحد زابل ، Hossein.ettahadi@gmail.com
چکیده:   (1383 مشاهده)
غالب دهلوی یکی از مشهورترین شاعران سبک هندی در قرن سیزدهم است. ازنظر برخی منتقدان، او از گروه شاعرانی است که کلامشان غالباً مبهم و پیچیده است. در پژوهش حاضر، به‌روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی، مهم‌ترین بخش آثار غالب، که مجموعه غزلیات او است، برای روشن‌شدن عوامل ابهام، از منظر زبانی بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان می‌­دهد که ابداع ترکیبات مختلف وصفی، حذف بخشی از جمله، برخی سهوهای لغوی و نحوی و به‌ویژه برقرارکردن تنازع میان کلمات، مؤلفه‌­هایی هستند که مایه ابهام کلام غالب شده­اند. ازاین‌میان، کاربرد ترکیبات تازه و برقراری تنازع را، به‌دلیل کاربرد زیاد، می­توان از ویژگی‌­های سبکی غالب محسوب کرد. ازمنظری دیگر، علاقه زیاد شاعر به ارائه مضامین تازه و پیچیده سبب شده است تا ترکیبات تازه اسمی، قیدی و به‌ویژه وصفی زیادی ابداع کند.
 
واژه‌های کلیدی: غالب دهلوی، غزلیات، مؤلفه‌­های دستوری، زبان، ابهام
متن کامل [PDF 5408 kb]   (314 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. آريان، قمر (1352) «ويژگي¬ها و منشأ پيدايش سبک مشهور به هندي در سير تحول شعر فارسي». مجلة دانشكدة¬ ادبيات و علوم انساني دانشگاه فردوسي. شمارة 34: 261-296.
2. اکبرآبادي، سراج‌الدين علي‌خان (1375) چراغ هدايت. به‌کوشش منصور ثروت. تهران: اميرکبير.
3. اميرخسرو دهلوي، خسروبن‌محمود (1380) ديوان. با مقدمه و تصحيح محمد روشن. تهران: نگاه.
4. انوري، حسن؛ و حسن احمدي‌گيوي (1382) دستور زبان فارسي2. چاپ بيست‌ودوم. تهران: فاطمي.
5. خلف‌تبريزي، محمدحسين (1362) برهان قاطع. چاپ دوم. به‌اهتمام محمد معين. تهران: اميرکبير.
6. بهار، محمدتقي (1381) سبک‌شناسي يا تاريخ تطور نثر فارسي. جلد اول. تهران: زوار.
7. تتّوي، عبدالرشيد‌بن‌عبدالغفور (1337) فرهنگ رشيدي. تحقيق و تصحيح محمد عباسي. تهران: کتابفروشي باراني.
8. تفتازاني، مسعودبن‌عمر (1370) مختصرالمعاني. قم: مؤسسة دارالفکر.
9. تهانوي، محمدعلي (1996) کشّاف اصطلاحات الفنون و العلوم. لبنان: مکتبه لبنان ناشرون.
10. جان‌نثاری، ناصر (1378) «انديشه‌هاي عرفاني در شعر غالب دهلوي». کيهان فرهنگی. شمارة 151: 24-27.
11. جمال¬الدين انجو، حسين‌بن¬حسن (1375) فرهنگ جهانگيري. ويراستة رحيم عفيفي. جلد سوم. تهران: دانشگاه فردوسي مشهد.
12. حافظ، خواجه شمس‌الدين محمد (1375) ديوان. به‌تصحيح و توضيح پرويز ناتل خانلري. تهران: خوارزمي.
13. دهخدا، علي‌اکبر (1377) لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران.
14. ديوان‌بيگي شيرازي، سيداحمد (1365) حديقه‌الشعرا. تصحيح و تکميل و تحشيه عبدالحسين نوائي. تهران: زرين.
15. راستگو، سيدمحمد (1379) ايهام در شعر فارسي. تهران: سروش.
16. رامپوري، غياث‌الدين (1375) غياث‌اللغات. به‌کوشش منصور ثروت. تهران: اميرکبير.
17. سليمانی، قهرمان (1393) «دساتير، زبان پاک و غالب¬دهلوي». نامة فرهنگستان. شمارة 2: 55-76.
18. شاد، محمدپادشاه (1363) فرهنگ جامع فارسي آنندراج. زيرنظر محمد دبيرسياقي. چاپ دوم. تهران: کتابفروشي¬خيام.
19. شريعت، محمدجواد (1367) دستور زبان فارسي. چاپ سوم. تهران: اساطير.
20. شفيعي¬کدکني، محمدرضا (1347) «شعر پارسي در آن‌سوي مرزها». هنر و مردم. شمارة 69: 24-29.
21. شفيعي¬کدکني، محمدرضا (1384) شاعر آينه‌ها. چاپ ششم. تهران: آگه.
22. صفا، ذبيح‌الله (1373) تاريخ ادبيات در ايران. چاپ دهم. جلد پنجم. تهران: فردوس.
23. غالب دهلوي (1376) ديوان. به‌اهتمام محسن کياني. تهران: روزنه.
24. غالب دهلوي (1377) ديوان. مقدمه تصحيح و تحقيق محمدحسن حائري. تهران: ميراث مکتوب.
25. فرشيدورد، خسرو (1382) دربارة ادبيات و نقد ادبي. چاپ چهارم. تهران: اميرکبير.
26. گرکاني، شمس‌¬العلما (1377) ابدع البدايع. به‌اهتمام حسين جعفري. تبريز: احرار.
27. محمود، سيدفياض؛ و سيد وزيرالحسن عابدي (1380) تاريخ ادبيات فارسي در شبه قارة هند. ترجمة مريم ناطق‌شريف. تهران: رهنمون.
28. مشهدی، محمدامير (1389) «حافظ و غالب». مطالعات شبه‌قارّه. شمارة 5: 101-124.
29. معين، محمد (1383) فرهنگ فارسي. تهران: اميرکبير.
30. ميرصادقي، ميمنت (1385) واژه‌نامة هنر شاعري. چاپ سوم. تهران: کتاب مهناز.
31. الهاشمي، احمد (1394) جواهرالبلاغه. ترجمه و شرح حسن عرفان. چاپ سوم. قم: بلاغت.
32. همايي، جلال¬الدين (1374) معاني و بيان. چاپ سوم. تهران: هما.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 30، شماره 92 - ( 3-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها