[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: سال 28، شماره 88 - ( 4-1399 ) ::
جلد 28 شماره 88 صفحات 36-7 برگشت به فهرست نسخه ها
خطاها و محدودیت‌های شناختیِ انسان به روایتِ مولانا با نگاهی به سنت‌های معرفت‌شناسی در فلسفه
محمدجواد اعتمادی گلریز 1، حبیب الله عباسی2 ، رسول رسولی پور2
1- دانشگاه خوارزمی ، etemadigolriz@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی
چکیده:   (3297 مشاهده)
مسئله شناخت در زندگی انسان موضوعی دیرینه‌ و محوری است که از سرآغاز تفکر بشر درباره هستی به میان آمده است. مجموعه اندیشه‌های مطرح‌شده در این زمینه دانش معرفت‌شناسی را پدید آورده است. در میراث عرفانی مولانا نکات بدیع و عمیقی درباره مقوله شناخت به‌دست می‌آید و بخش مهمی از آرای او به بحث خطاها و محدودیت‌های شناختی انسان مربوط است. این بحث در سنت فلسفی غرب نیز از جهات گوناگون طرح شده و پاسخ‌ها و تبیین‌هایی یافته است. در این پژوهش کوشش ‌شده، با روش تحلیلی‌ـ‌توصیفی و با رویکردی تطبیقی، ابعاد چندگانه موضوع خطاها و محدودیت‌های شناختی انسان نزد مولانا بررسی شود و برای رسیدن به مقصود نگاهی نیز به سیر موضوع در سنت فلسفی غرب شده است. از این رهگذر، به مقولاتی همچون عقل، تجربه، توهم، تصور و بود و نمود جهان پرداخته شده و پس از روایت سیر تکاملی موضوع در فلسفه غرب، اشارات مولانا در این زمینه نقل و بررسی شده است. درنهایت، نشان داده‌ شده که چگونه مولانا نیز سویه‌های چندگانه خطاها و محدودیت‌های شناخت را کاوش و بیان کرده و آرای او چه شباهت‌هایی با سنت فلسفی غرب دارد. همچنین، تفاوت‌ها و شباهت‌های نگرش فیلسوفان و عارفان در چیستی و چگونگی امر شناخت نیز بررسی شده است. میان فیلسوفان و عارفان درباره موضوع شناخت شباهت­ها و تفاوت­هایی وجود دارد. مهم­ترین تفاوت‌ها را می‌توان به نقش محوری عقل نزد فیلسوفان و بی­اعتباری آن در مقابل بعضی ابعاد دیگر شناخت نزد عارفان نسبت داد. ازسوی دیگر، تمثیل سایه‌ها در فلسفه افلاطون و مسئله بود و نمود و نقش تصور در مواجهه با جهان در دیدگاه فیلسوفان ایده‌آلیست قرن هجدهم، شباهت زیادی با مبانی شناخت‌شناسی در آرای مولانا دارد. در بیان شبا­هت­ها، درمی‌یابیم که بخشی از دیدگاه مولانا در توصیف جایگاه عقل و محدودیت­های شناختی انسان، به آرای عقل­گرایان معرفتی قرن هفدهم شباهت دارد، و در زمینه جایگاه ویژه تجربه در شناخت و کاستی‌های آن، به آرای تجربه­گرایان قرن هجدهم پهلو می‌زند.
 
واژه‌های کلیدی: شناخت، انسان، خطا، محدودیت‌، مولانا، معرفت‌شناسی غربی
متن کامل [PDF 6921 kb]   (1028 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: نقد ادبی
فهرست منابع
1. اسپينوزا، باروخ (1393) اخلاق. ترجمة محسن جهانگيري. چاپ ششم. تهران: مركز نشر دانشگاهي.
2. استيس، والتر ترنس (1358) عرفان و فلسفه. ترجمة بهاءالدين خرمشاهي. تهران: سروش.
3. اسكروتن، راجر (1376) اسپينوزا. ترجمة اسماعيل سعادت. تهران: طرح نو.
4. اسكروتن، راجر (1375) كانت. ترجمة علي پايا. تهران: طرح نو.
5. افلاطون (1380) دورة آثار افلاطون. ترجمة محمدحسن لطفي. چاپ سوم. تهران: خوارزمي.
6. بورمان، كارل (1375) افلاطون. ترجمة محمد حسن لطفي. تهران: طرح نو.
7. دورانت، ويل (1369) تاريخ فلسفه. ترجمة عباس زرياب. چاپ هشتم. تهران: علمي فرهنگي.
8. ديركس، هانس (1384) انسان¬شناسي فلسفي. ترجمة محمدرضا بهشتي. چاپ دوم. تهران: هرمس.
9. راسل، برتراند (1362) عرفان و منطق. ترجمة نجف دريابندري. چاپ دوم. تهران: شركت كتاب‌هاي جيبي.
10. زرين¬كوب، عبدالحسين (1362) ارزش ميراث صوفيه. چاپ پنجم. تهران: اميركبير.
11. زرين¬كوب، عبدالحسين (1369) با كاروان انديشه. چاپ دوم. تهران: اميركبير.
12. زرين¬كوب، عبدالحسين (1375) در قلمرو وجدان. چاپ دوم. تهران: سروش.
13. زرين¬كوب، عبدالحسين (1383) سرّ ني. چاپ دهم. تهران: علمي.
14. زرين¬كوب، عبدالحسين (1384) نردبان شكسته. چاپ دوم. تهران: سخن.
15. زرين¬كوب، عبدالحسين (1385) تصوف ايراني در منظر تاريخي آن. ترجمة مجدالدين كيواني. چاپ دوم. تهران: سخن.
16. سورل، تام (1379) دكارت. ترجمة حسين معصومي همداني. تهران: طرح نو.
17. سروش، عبدالكريم (1375) تفرج صنع. چاپ چهارم. تهران: صراط.
18. شفيعي‌كدكني، محمدرضا (1387) غزليات شمس تبريز (مقدمه). چاپ دوم. تهران: سخن.
19. شفيعي‌كدكني، محمدرضا (1392) زبان شعر در نثر صوفيه. تهران: سخن.
20. شمس تبريزي (1377) مقالات. به تصحيح محمدعلي موحد. چاپ دوم. تهران: خوارزمي.
21. شوپنهاور، آرتور (1395) جهان همچون اراده و تصور. ترجمة رضا ولي‌ياري. چاپ هفتم. تهران: مركز.
22. فروزانفر، بديع¬الزمان (1384) شرح مثنوي شريف. چاپ يازدهم. تهران: زوار.
23. فروزانفر، بديع¬الزمان (1347) احاديث مثنوي. چاپ دوم. تهران: اميركبير.
24. فروغي، محمدعلي (1383) سير حكمت در اروپا. تهران: هرمس.
25. كانت، ايمانوئل (1394) نقد عقل محض. ترجمة بهروز نظري. تهران: ققنوس.
26. لاوين، ت. ز. (1386) از سقراط تا سارتر. ترجمة پرويز بابايي. چاپ سوم. تهران: نگاه.
27. مسكوب، شاهرخ (1371) چند گفتار در فرهنگ ايران. تهران: زنده‌رود.
28. مگي، برايان (1386) سرگذشت فلسفه. ترجمة حسن كامشاد. تهران: ني.
29. مولوي، جلال¬الدين (1396) مثنوي. به‌تصحيح محمدعلي موحد. چاپ دوم. تهران: هرمس و فرهنگستان زبان فارسي.
30. مولوي، جلال¬الدين (1388) كليات شمس تبريزي. براساس تصحيح بديع¬الزمان فروزانفر. به سعي توفيق سبحاني. تهران: قطره.
31. مولوي، جلال¬الدين (1380) فيه ما فيه. به تصحيح بديع¬الزمان فروزانفر. چاپ هشتم. تهران: اميركبير.
32. نيكلسون، رينولد (1374) تصوف اسلامي و رابطة انسان و خدا. ترجمة محمدرضا شفيعي‌كدكني. تهران: سخن.
33. نيكلسون، رينولد (1382) عرفان عارفان مسلمان. ترجمة اسداللـه آزاد. چاپ دوم. مشهد: دانشگاه فردوسي مشهد.
34. واربرتون، نايجل (1388) آثار كلاسيك فلسفه. ترجمة مسعود عليا. چاپ چهارم. تهران: ققنوس.
35. هالينگ ديل، ر.ج. (1389) تاريخ فلسفة غرب. ترجمة عبدالحسين آذرنگ. چاپ هشتم. تهران: ققنوس.
36. هاملين، ديويد (1374) تاريخ معرفت‌شناسي. ترجمة شاپور اعتماد. تهران: پژوهشگاه علوم انساني.
37. هرش، ژان. (1386) شگفتي فلسفي (سيري در تاريخ فلسفه). ترجمة عباس باقري. چاپ دوم. تهران: ني.
38. هيوم، ديويد (1395) كاوشي در خصوص فهم بشري. ترجمة كاوه لاجوردي. تهران: مركز.
39. هيوم، ديويد (1350) فلسفة نظري. ترجمة منوچهر بزرگمهر. چاپ دوم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر كتاب.
40. همايي، جلال‌الدين (1393) مولوي‌نامه. تهران: زوار.
41. Persian References In English
42. Bormann, Carl (1996) Plato. Translated by Mohammad Hassan Lotfi. Tehran: Tarhe No [In Persian]
43. Dierkes, Hans (2005) Philosophical Anthropology. Translated by Mohammad Reza Beheshti. Tehran: Hermes [In Persian]
44. Durant, Will (1990) History of Philosophy. Translated by Abbas Zaryab. P8. Tehran: Elmi Farhangi [In Persian]
45. Forouzanfar, Badi-Alzaman (2005) Description of Masnavi . P11. Tehran: Zavvar [In Persian]
46. Forouzanfar, Badi-Alzaman (1969) Hadiths of Masnavi. P2. Tehran: Amir Kabir [In Persian]
47. Foroughi, Mohammad Ali (2004) The Way of Wisdom in Europe. Tehran: Hermes [In Persian]
48. Halling Dale, R.J. (2010) History of Western Philosophy. Translated by Abdul Hussein Azarang. P8. Tehran: Ghoghnous [In Persian]
49. Hamlin, David (1995) History of Epistemology. Translated by Shapoor Etemad. Tehran: Institute of Humanities [In Persian]
50. Hersch, Jeanne (2007) Philosophical astonishment (A Journey in the History of Philosophy). Translated by Abbas Bagheri. P2. Tehran: Ney [In Persian]
51. Homayi, Jalaluddin (2014) Mowlavi Nameh. Tehran: Zavvar [In Persian]
52. Hume, David (2016) An Enquiry Concerning Human Understanding. Translated by Kaveh Lajevardi. Tehran: Markaz [In Persian]
53. Hume, David (1972) Theoretical Philosophy. Translated by Manouchehr Bozorgmehr. P2. Tehran: Book Translation and Publishing Company [In Persian]
54. Kant, Immanuel (2015) A Critique of Pure Reason. Trans by Behrooz Nazari. Tehran: Ghoghnous [In Persian]
55. Lavin, T. Z. (2007) From Socrates to Sartre. Trans by Parviz Babaei. P3. Tehran: Negah [In Persian]
56. Magee, Bryan (2007) History of Philosophy. Trans by Hassan Kamshad. Tehran: Ney [In Persian]
57. Meskoob, Shahrokh (1992) Some speeches in Iranian culture. Tehran: Zendehrood [In Persian]
58. Nicholson, Reynold (1995) Islamic Sufism and the Relationship between Man and God. Trans by Mohammad Reza Shafiee Kadkani. Tehran: Sokhan [In Persian]
59. Nicholson, Reynold (2003) The Mystics of Islam. Trans by Assadollah Azad. P2. Mashhad: Ferdowsi University of Mashhad [In Persian]
60. Plato (2001) Plato's Collection of Works. Trans by Mohammad Hassan Lotfi. P3. Tehran: Kharazmi [In Persian]
61. Rumi, Jalaluddin (2017) Masnavi. Edited by Mohammad Ali Movahed. P2. Tehran: Hermes and Persian Language Academy [In Persian]
62. Rumi, Jalaluddin (2009) Divane Shams Tabrizi. According to Forouzanfar's Edition. Tehran: Ghatreh [In Persian]
63. Rumi, Jalaluddin (2003) Fihe Ma Fih . Edited by Forouzanfar. P8. Tehran: Amirkabir [In Persian]
64. Russell, Bertrand (1983) Mysticism and Logic. Trans by Najaf Daryabandari. P2. Tehran: Sherkat Ketab Jibi [In Persian]
65. Scruton, Roger (1997) Spinoza. Trans by Esmail Saadat. Tehran: Tarhe No [In Persian]
66. Scruton, Roger (1996) Kant. Trans by Ali Paya. Tehran: Tarhe No [In Persian]
67. Schopenhauer, Arthur (2016) The World as Will and Representation. Trans by Reza Valiyari. P7. Tehran: Markaz [In Persian]
68. Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (2008) Ghazaliyate Shams Tabriz (Introduction). P2. Tehran: Sokhan [In Persian]
69. Shafiee Kadkani, Mohammad Reza (2013) The language of poetry in Sufi prose. Tehran: Sokhan [In Persian]
70. Shams Tabrizi (1998) Maghalat. Edited by Mohammad Ali Movahhed. P2. Tehran: Kharazmi [In Persian]
71. Sorrell, Tom (2000) Descartes. Trans by Hossein Masoumi Hamedani. Tehran: Tarhe No [In Persian]
72. Soroush, Abdolkarim (1996) Tafarroje Son'e. P4. Tehran: Serat [In Persian]
73. Spinoza, Baruch (2014) Ethics. Trans by Mohsen Jahangiri. P6. Tehran: Nashre Daneshgahi [In Persian]
74. Stace, Walter Terence (1979) Mysticism and Philosophy. Trans by Baha'oddin Khorramshahi. Tehran: Soroush [In Persian]
75. Warberton, Nigel (2009) Classical Works of Philosophy. Transl by Massoud Oliya. P4. Tehran: Ghoghnous [In Persian]
76. Zarrinkoub, Abdolhossein (2006) Iranian Sufism in its Historical Perspective. Trans by Majdeddin Keyvani. P2. Tehran: Sokhan [In Persian]
77. Zarrinkoub, Abdolhossein (1996) In the Realm of Wisdom. P2. Tehran: Soroush [In Persian]
78. Zarrinkoub, Abdolhossein (1990) With the Caravan of Thought. P2. Tehran: Amirkabir [In Persian]
79. Zarrinkoub, Abdolhossein (2004) Serre Ney. P10. Tehran: Elmi [In Persian]
80. Zarrinkoub, Abdolhossein (2005) Nardebane Shekasteh. P2. Tehran: Sokhan [In Persian]
81. Zarrinkoub, Abdolhossein (1983) The Value of Sufi Heritage. P5. Tehran: Amirkabir [In Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Etemadi Golriz M J, Abbasi H, Rasoulipour R. Human’s cognitive errors and limitations in Rumi’s narrative with a look at epistemological traditions in philosophy. Persian Language and Literature 2020; 28 (88) :7-36
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3801-fa.html

اعتمادی گلریز محمدجواد، عباسی حبیب الله، رسولی پور رسول. خطاها و محدودیت‌های شناختیِ انسان به روایتِ مولانا با نگاهی به سنت‌های معرفت‌شناسی در فلسفه. زبان و ادبيات فارسی. 1399; 28 (88) :7-36

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3801-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 28، شماره 88 - ( 4-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4642