1- آموزش و پرورش ، sadr8888@yahoo.com 2- دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب
چکیده: (76 مشاهده)
گفتمان کلان تصوف اسلامی نگرش قدسی است که در بستر دین، در واکنش به گفتمانهای معارض دیگری نظیر فقه، کلام، فلسفه و زهد شکل گرفت. در اواخر سده دوم، پس از درآمیختن کیمیای عشق در مس زهد، جریان تصوف برخلاف دیگر جنبشهای فکری و دینی فرهنگ و تمدن اسلامی، که متن قرآن را متنی فروآمده از آسمان به زمین در حرکتی دیالکتیکی بین آسمان و زمین میدانستند، آن را متنی برای حرکت از زمین به آسمان، یعنی معراج صوفیانه، در نظر آوردند. با این تلقی، شاهد مواجهه گوناگون صوفیه با دالهای مفهومساز، برجسته و پربسامد، بهویژه نشانه شناور «توکل» در گفتمان تصوف و نیز دیگر آثار صوفیه اعم از نثرهای متمکن و مغلوب هستیم. در این جستار، با روش تحلیلی ـ توصیفی و رویکرد جفتگفتمانساز لاکلاو و موفه، دگردیسیهای این دال شناور را در چندین نثر متمکن صوفیه فارسی و عربی نشان دادهایم و از این رهگذر تأثر و تأثیرهای این چند متن را از یکدیگر تبیین کردهایم.