[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: سال 28، شماره 89 - ( 9-1399 ) ::
جلد 28 شماره 89 صفحات 277-255 برگشت به فهرست نسخه ها
بازنمایی اسطوره‌های ایرانی درکتاب‌های تاریخی فارسی
یحیی کاردگر 1، حسن شهریاری2
1- دانشگاه قم ، kardgar1350@yahoo.com
2- دانشگاه قم
چکیده:   (2278 مشاهده)
شناخت اساطیر و حماسه­ها برای آشنایی با فرهنگ و تمدن گذشته ملت­ها مهم و ضروری است. ازاین‌رو، بررسی تحولاتی که به دلایل سیاسی و اجتماعی و گذر زمان در اساطیر و حماسه­های جامعه­ای ایجاد می‌­شود، شایسته توجه است. تاکنون پژوهشی صورت نگرفته است که مبنای آن شناسایی علل و چگونگی تحولات راه‌یافته در سیمای اساطیری و حماسی ایران در امهات کتاب‌های تاریخی فارسی از قرن سوم تا پایان حکومت صفویه باشد.
نتایج این پژوهش، که به روش توصیفی ـ‌تحلیلی انجام شده است، عبارت‌اند از: حذف بسیاری از اندیشه­های دین زرتشتی از سیمای اساطیر ایرانی در نتیجه غلبه اعراب و نفوذ اسلام، دگرگونی در پاره­ای اعمال و کردارهای شخصیت‌های اساطیر ایرانی و نفوذ آموزه­های اسلامی‌ در آن­ و اختلاط و آمیختگی با اسرائیلیات، دگرگونی‌هایی که در قالب شخصیت‌ها، داستان‌ها و جغرافیای اساطیری راه یافت و اختلاط‌هایی که به‌واسطه رواج اسرائیلیات به‌شکل هم‌زمانی، نسب‌سازی‌های جعلی، یکسان‌پنداری و وابستگی‌های جغرافیایی اساطیر ایرانی را تحت تأثیر خود قرار داد. از دیگر دستاوردهای این پژوهش، نمایاندن نفوذ تفکرات قوم سامی‌ در اساطیر ایرانی و منطق باورپذیری عصر مورخ بر روایات ایرانی است که به افسانه­پردازی‌های گوناگون درباره آنها منجر شده است.                                                            
                                                      
 
واژه‌های کلیدی: اساطیر، خدای‌نامه، تاریخ‌های فارسی، دوره اسلامی‌ 
متن کامل [PDF 1096 kb]   (730 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: نظریه های ادبی
فهرست منابع
1. آموزگار، ژاله (1386) زبان، فرهنگ، اسطوره (مجموعه مقالات). تهران: پویای معین.
2. آیدنلو، سجاد (1385) «ارتباط اسطوره و حماسه برپایة شاهنامه و منابع ایرانی». مطالعات ایرانی. شمارة 10: 1-32.
3. اسدی طوسی، علی‌بن‌احمد (1396) گرشاسب‌نامه. به‌تصحیح حبیب یغمایی. تهران: دنیای کتاب.
4. امامی، نصراللـه (1353) «اسرائیلیات و اساطیر ایرانی». مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز. شمارة 112.
5. بلعمی‌، ابوعلی‌محمد (1353) تاریخ بلعمی ‌(ترجمة تاریخ جریر طبری). تصحیح محمدتقی بهار. جلد1. کتابفروشی زوار.
6. بویس، مری (1375) تاریخ کیش زرتشت. ترجمة همایون صنعتی‌زاده. چاپ دوم. جلد 3. تهران: توس.
7. بناکتی، فخرالدین (1348) تاریخ بناکتی. تصحیح جعفر شعار. تهران: انجمن آثار ملی.
8. بهار، مهرداد (1386) جستاری در فرهنگ ایران. به‌کوشش ابوالقاسم اسماعیل‌پور. تهران: چشمه.
9. بهار، مهرداد (1390) از اسطوره تا تاریخ. گردآورنده ابوالقاسم اسماعیل‌پور. تهران: چشمه.
10. بهار، مهرداد (1395) بندهشن (فرنبغ دادگی). چاپ پنجم. تهران: توس.
11. پورداوود، ابراهیم (1394) یشت‌ها به کوشش بهرام فره‌وشی. جلد2. تهران: دانشگاه تهران.
12. تفضلی، احمد (1393) تاریخ ادبیات در ایران پیش از اسلام. به‌کوشش ژاله آموزگار. چاپ هفتم. تهران: سخن.
13. حسینی قزوینی، عبدالطیف (1314) لب‌التواریخ. به‌کوشش سیدجلال‌الدین تهرانی. تهران: مؤسسة خاور.
14. خالقی‌مطلق، جلال (1357) «ابوعلی بلخی». دانشنامة ایران و اسلام. جلد 8. تهران: بنگاه ترجمه و نشرکتاب.
15. خالقی‌مطلق، جلال (1386) حماسه (پدیده‌شناسی تطبیقی شعر پهلوانی). تهران: مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی‌.
16. خالقی‌مطلق، جلال (1395) شاهنامه. جلد 1. تهران: سخن.
17. خوافی، فصیح (1386) مجمل فصیحی. تصحیح سیدمحسن ناجی نصرآبادی. جلد 1. تهران: اساطیر.
18. دینکرد نهم (1397) تصحیح و ترجمة احمد تضلی. تهران: مرکز دایره‌المعارف اسلامی.
19. دینوری، احمدبن‌داوود (1346) اخبارالطوال. ترجمة صادق نشات. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
20. روحانی، مسعود و محمد عنایتی (1387) «مقایسة شخصیت¬های تاریخ بلعمی‌ و شاهنامه از حیث کارکرد حماسی و اسطوره¬ای». گوهر گویا. سال دوم. شمارة 6: 103-121.
21. روزن، بارون (1382) «دربارة ترجمة‌های عربی خدای‌نامه». ترجمة محسن شجاعی. نامة فرهنگستان. ضمیمة شمارة 115.
22. زرشناس، زهره (1384) میراث ادب روایی در ایران باستان. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
23. سرکاراتی، بهمن (1385) سایه‌های شکارشده (مجموعه مقالات فارسی). تهران: طهوری.
24. سراج، منهاج (1391) طبقات ناصری. تصحیح عبدالحی حبیبی. کابل: بنیاد فرهنگی جهانداران غوری.
25. سیار، پیروز (1396) کتاب مقدس (عهد عتیق). تهران: هرمس.
26. شوالیه، ژان و الن گِربران (1384) فرهنگ نمادها (اساطیر، رؤیاها، رسوم، ایماء و اشاره، اشکال و قوالب، چهره‌ها، رنگ‌ها، اعداد). ترجمة سودابه فضایلی. جلد 2. تهران: جیحون.
27. شیبانی‌فر، رقیه (1393) «بازشناسی خدای‌نامه به روایت ابن‌مقفّع». پژوهشنامة ادب حماسی. شمارة 17: 57-78.
28. صفا، ذبیح‌الـله (1396) حماسه‌سرایی در ایران. چاپ پنجم. تهران: فرهنگ روز.
29. صدیقیان، مهین‌دخت و ابوطالب میرعابدینی (1386) فرهنگ حماسی‌ـ‌اساطیری ایران به روایت منابع بعد از اسلام. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
30. عبدالحمید، محسن (1388ق) الالوسی مفسرا، به‌نقل از الاسرائیلیات و اثرها فی کتب التفسیر. بغداد: مطبعه المعارف.
31. عهد عتیق (1393) ترجمة پیروز سیار. تهران: هرمس.
32. فردوسی، ابوالقاسم (1395) شاهنامه. تصحیح جلال خالقی‌مطلق. تهران: سخن.
33. قطبی‌اهری، ابی‌بکر (1389) تاریخ شیخ اویس. به‌کوشش ایرج افشار. تهران: ستوده.
34. کریستن‌سن، آرتور (1384) ایران در زمان ساسانیان. ترجمة رشید یاسمی‌. تهران: نگاه.
35. کریمان، حسین (1375) پژوهشی در شاهنامه. به‌کوشش علی میرانصاری. تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
36. گردیزی، ابوالسعید عبدالحی ضحّاک‌بن‌محمود (1370) زین‌الاخبار. به‌تصحیح و ترجمة عبدالحی حبیبی. دنیای کتاب.
37. مجمل التواریخ و القصص (1318) به‌کوشش محمدتقی بهار. تهران: خاور.
38. محمدی ملایری، محمد (1385) تاریخ و فرهنگ ایران در دورة انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی‌. جلد 4. چاپ دوم. تهران: توس.
39. مشکور، محمدجواد (1352) «خدای‌نامه». بررسی‌های تاریخی. سال هشتم. شمارة 6: 13-28.
40. میرخواند، محمدبن‌خاوندشاه (1380) روضةالصفا فی سیرة الانبیاء و الملوک و الخلفا. به‌تحشیه و تصحیح جمشید کیان‌فر. جلد 1. تهران: اساطیر.
41. مستوفی، حمداللـه (1363) تاریخ گزیده. تصحیح عبدالحسین نوابی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر.
42. مسعودی، ابوالحسن‌علی‌بن‌حسین (1365) التنبیه و الاشراف. ترجمة ابوالقاسم پاینده. تهران: علمی‌ و فرهنگی.
43. نولدکه، تئودور (1384) حماسة ملی ایران. ترجمة بزرگ علوی. تهران: نگاه.
44. Shahpur Shahbazi (1995) "On the Xwaday- Namag", Acta Iranica, Vol. 30, Brill- Leiden. 208- 229.
45. Emami, Nasrullah (1957) "Israeliism and Iranian Mythology". Journal of the Faculty of Literature and Humanities, University of Tabriz. Issue 112 [In Persian]
46. Amoozgar, Jaleh (2007) Language, Culture, Myth (Collection of Articles). Tehran: Pouya Moin [In Persian]
47. Aidenloo, Sajjad (2006) "The Relationship between Myth and Epic Based on Shahnameh and Iranian Sources". Iranian Studies. No. 10: pp. 1-32 [In Persian]
48. Asadi Tusi, Ali Ibn Ahmad (2018) Garshasbnameh. Corrected by Habib Yaghmaei. Tehran: Book World [In Persian]
49. Bahar, Mehrdad (2007) An Inquiry into Iranian Culture. By the efforts of Abolghasem Ismailpour. Tehran: Cheshmeh [In Persian]
50. Bahar, Mehrdad (2012) From myth to History. Collector Abolghasem Ismailpour. Tehran: Cheshmeh [In Persian]
51. Bahar, Mehrdad (2016) Bondeshhan (Farnbagh Dadgi). Fifth Edition. Tehran: Toos [In Persian]
52. Bal'ami, Abu Ali Muhammad (1975) History of Bal'ami (Translation of the History of Jarir Tabari). Corrected by Mohammad Taqi Bahar. volume 1. Pilgrim Bookstore [In Persian]
53. Boyce, Mary (1997) History of Zoroastrianism. Trans by Homayoun Sanati. Second Edition. Volume 3. Tehran: Toos [In Persian]
54. Benakati, Fakhreddin (1970) History of Banakati. Correction of Jafar Shaar. Tehran: National Works Association [In Persian]
55. Christensen, Arthur (2005) Iran During the Sassanids. Trans by Rashid Yasmi. Tehran: Negah [In Persian]
56. Dinkard IX (2019) by Ahmad Tafazzoli. Tehran. Islamic Encyclopedia Center [In Persian]
57. Dinevari, Ahmad Ibn Dawud (1968) Akhbar al-Tewal. Trans by Sadegh Nashat. Tehran: Iranian Culture Foundation [In Persian]
58. Ferdowsi, Abolghasem (2015) Shahnameh, By Jalal Khaleghi Motlagh. Tehran: Sokhan [In Persian]
59. Gardizi, Abu al-Saeed Abdul Hai Zahak Ibn Mahmoud (1992) Zina al-Akhbar. By Abdul Hai Habibi. Book World [In Persian]
60. Hosseini Qazvini, Abdul Latif (1936) History. By the efforts of Seyed Jalaluddin Tehrani: East Institute [In Persian]
61. Kariman, Hossein (1997) Research in Shahnameh. By Ali Miransari. Tehran: National Archives of Iran [In Persian]
62. Khaleghi Motlagh, Jalal (1979) "Abu Ali Balkhi". Encyclopedia of Iran and Islam. Volume 8. Tehran: Translation and Book Publishing Company [In Persian]
63. Khaleghi Motlagh, Jalal (2007) Epic (Comparative Phenomenology of Pahlavani Poetry). Tehran: Center of the Great Islamic Encyclopedia [In Persian]
64. Khaleghi Motlagh, Jalal (2017) Shahnameh. Volume 1. Tehran: Sokhan [In Persian]
65. Khafi, Fassih (2008) Mojmal Fassihi. By Seyed Mohsen Naji Nasrabadi. Tehran: Myths [In Persian]
66. Mojmal Al-Tavarikh (1940) By Mohammad Taqi Bahar. Tehran: East [In Persian]
67. Mohammadi Malayeri, Mohammad (2006) History and Culture of Iran in the period of Transition from the Sassanid era to the Islamic era. Volume 4. Second Edition. Tehran: Toos [In Persian]
68. Mashkur, Mohammad Javad (1974) "Khodai Nameh". Historical Studies. Eighth Year. No. 6: 13-28 [In Persian]
69. Mirkhand, Muhammad Ibn Khavand Shah (2002) Rozat al-Safa, By Jamshid Kianfar. Volume 1. Tehran: Ostoore [In Persian]
70. Mostofi, Hamdollah (1985) Selected History. Edited by Abdul Hussein Nawabi. Second Eedition. Tehran: Amirkabir [In Persian]
71. Masoudi, Abu al-Hasan (1987) Al-Tanbih va al-Eshraf. Trans by Abolghasem Payende. Tehran: Scientific and Cultural [In Persian]
72. Noldke, Theodore (2005) The National Epic of Iran. Trans by Bozorg Alavi. Tehran: Negah [In Persian]
73. Old Testament (Bible) (2018) By Pirouz Sayyar. Tehran: Hermes [In Persian]
74. Purdawood, Abraham (2016) Yashtha by the Efforts of Bahram Farhvashi.V2. Tehran. University of Tehran [In Persian]
75. Qutbi Ahari, Abi Bakr (2011) History of Sheikh Oveys. By Iraj Afshar. Tehran: Sotoudeh [In Persian]
76. Rosen, Baron (2003) "On the Arabic Translations of the Epistle". Trans by Mohsen Shojaei. Academy Letter. Appendix No. 115 [In Persian]
77. Rouhani, Massoud and Mohammad Enayati (2008) "Comparison of Characters in the History of Balami and Shahnameh in Terms of Epic and Mythical Function". Gohar Gouya. Second Year. No. 6: 103-121 [In Persian]
78. Sarkarati, Bahman (2006) Shadows Hunted (Persian Collection of Articles). Tehran: Tahoori [In Persian]
79. Siraj, Manhaj (2012) Tabagha Naseri. By Abdul Hai Habibi. Kabul: Ghor Jahandaran Cultural Foundation [In Persian]
80. Shawalieh, Jean and Ellen Gerbran (2005) The Dictionary of Symbols, Trans by Soodabeh Fazaili.Tehran: Jeyhun [In Persian]
81. Sheibanifar, Roghayeh (2015) "Recognition of Khodai Nameh According to Ibn Muqaffa". Journal of Epic Literature. No. 17: 57-78 [In Persian]
82. Safa, Zabihullah (2018) Epic in Iran. Fifth Edition. Tehran: Farhang-e Rooz [In Persian]
83. Sedighiyan, Mahindokht and Aboutaleb Mir Abedini (2007) The Epic Culture of Iranian Mythology According to Post-Islamic Sources. Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies [In Persian]
84. Tafazzoli, Ahmad (2014) History of Literature in Pre-Islamic Iran. By the Effort of Jaleh. Seventh Edition. Tehran: Sokhan [In Persian]
85. Zarshenas, Zohreh (2005) The Heritage of Narrative Literature in Ancient Iran. Tehran: Cultural Research Office [In Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Kardgar Y, Shahriari H. Representation of Iranian Myths in Persian Historical Books. Persian Language and Literature 2020; 28 (89) :255-277
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3871-fa.html

کاردگر یحیی، شهریاری حسن. بازنمایی اسطوره‌های ایرانی درکتاب‌های تاریخی فارسی. زبان و ادبيات فارسی. 1399; 28 (89) :255-277

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3871-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 28، شماره 89 - ( 9-1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.14 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4642