1- دانشگاه گیلان ، moeinkamali70@gmail.com 2- دانشگاه گیلان
چکیده: (126 مشاهده)
احضار و بازخوانی گذشته برآیند بروز بحرانهای اجتماعی و سیاسی زمان حال است. نویسندگان مسلمان برای مشروعیتبخشی و تصدیق حاکمان، به تطبیق طرحوارههای دوران باستان با نمونههای معاصر اقدام نمودهاند. در این انطباق، شاه موجود با شاه آرمانی و عملکرد او با عصر زرین ایران سنجش شده است. اما تاریخنگاری متمرکز و سازمانیافتهی ساسانیان داستان مزدک را در جهت مشروعیتبخشی به قدرت و عملکرد ساسانیان طرحریزی کرده و تصویری آرمانی از عصر انوشیروان و داستان عدالت وی برساخته است. خواجه نظامالملک که وزارت را در عصری ملتهب برعهده داشت، افق و ایدهآل حکومت را در عصر انوشیروان جستجو میکرد. وی در بخش متأخر سیاستنامه برای مقابله با جنبش اسماعیلیان به الگوی کشتار مزدک توسط حکومت ساسانی متوسل میشود. او با واسازی الگوهای تاریخی نه تنها کشتار مزدکیان را تصدیق مینماید، بلکه قلع و قمع مخالفان سلجوقی را مشروع جلوه میدهد.