[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد ۳۲، شماره ۹۷ - ( ۱۱-۱۴۰۳ ) ::
جلد ۳۲ شماره ۹۷ صفحات ۱۲۵-۱۰۱ برگشت به فهرست نسخه ها
نماد کوه در مثنوی «طور معرفت» بیدل
مریم ظریف۱ ، مهدی نیک‌منش*۲
۱- دانشگاه الزهراء(س)
۲- دانشگاه الزهراء(س) ، m.nikmanesh@alzahra.ac.ir
چکیده:   (۸۹۹۲ مشاهده)
بیدل، بیش‌ازآنکه احساسات خود را در شعر بیان کند، از شعر برای بیان اندیشه بهره می­برد. جریان تند اندیشه در نگاه او به پدیده‌های طبیعی و توصیف عناصر طبیعت سریان دارد. ازآنجا‌که ذهن او انباشته از معنا و مفاهیم عرفانی است، به هرچه می‌نگرد، رنگ‌وبوی عرفان می‌گیرد و بر زبان او جاری می‌شود. او هنر را شامل کمال و فضایل اخلاقی دانسته و به‌کمک آن به بیان قابلیت‌های انسان و طبیعت پیرامونش پرداخته است. در این پژوهش، با نگاهی توصیفی و تحلیلی، به جایگاه نمادین کوه در مثنوی طور معرفت بیدل پرداخته شده و تصویرهایی که در آن عنصر طبیعی کوه به‌گونه­ای هنرمندانه با مفاهیم و معانی عرفانی ارتباط یافته بررسی شده است. نخست تصویرها مشخص و طبقه‌بندی شده‌اند، سپس نماد کوه در طور معرفت بیدل برجسته شده و معانی عرفانی نهفته در آن تبیین شده است. یافته‌ها نشان داد که مفاهیم نهفته در نمادهای آب، آتش و خاک، در یک مجموعه منسجم، در نگاه بیدل سیر استعلایی عارفانه از پایین‌ترین مرتبه به بلندترین جایگاه را دارند و این عناصر با نماد کوه ارتباط مفهومی دارند.

 
واژه‌های کلیدی: بیدل، نماد، نمادهای عرفانی، کوه، طور معرفت
متن کامل [PDF 270 kb]   (۳۳ دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: ادبیات عرفانی
فهرست منابع
۱. آرزو، عبدالغفور (۱۳۸۷). در خانة آفتاب. تهران: سورة مهر.
۲. استعلامی، محمد (۱۳۸۷). نقد و شرح قصاید خاقانی. جلد اول. تهران: زوار.
۳. اسفندی، اسفندیار؛ غلامی، فاطمه (۱۳۸۶). تشریح دوگانگی نماد آتش در آیین زرتشتی. پژوهش زبان‌های خارجی. شمارة ۳۸: ۵-۱۷.
۴. اکرمی، محمدرضا (۱۳۹۰). استعارة در غزل بیدل. تهران: مرکز.
۵. پاکفر، محمدسرور (۱۳۶۵). وصف طبیعت در اشعار بیدل. در: سی مقاله دربارة بیدل. کابل: آکادمی علوم.
۶. بهنام‌فر، محمد؛ زمانی‌پور، مریم (۱۳۹۱). کوه و معانی نمادین آن در بیان عواطف عارفانه و عاشقانة مولانا. پژوهشنامة ادب غنایی. دانشگاه سیستان و بلوچستان. سال دهم. شمارة ۱۹: ۳۳-۵۱.
۷. بیدل، میرزا عبدالقادر (۱۳۴۲). کلیات بیدل. جلد سوم. کابل: پوهنی مطبعه.
۸. پورنامداریان، تقی (۱۳۷۵). رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی. تهران: علمی و فرهنگی.
۹. جعفری کمانگر، فاطمه؛ مدبری، محمود (۱۳۸۲). کوه و تجلی آن در شاهنامه. پژوهش‌های ادبی. شمارة ۱: ۶۳-۷۲.
۱۰. حبیب، اسدالله (۲۰۰۷). ارمغان بیدل از کوهستان بیرات (سیری در طور معرفت). هامبورگ. برگرفته از صفحة فیس‌بوک دوستداران بیدل.
11. https://www.facebook.com/legacy/notes/10151263394502681/. 29/ 12/ 1395.
۱۲. خاقانی (۱۳۸۷). نقد و شرح قصاید خاقانی (براساس تقریرات استاد بدیع‌الزمان فروزانفر). گردآوری محمد استعلامی. جلد اول. تهران: زوار.
۱۳. خسروی شکیب، محمد (۱۴۰۳). تحلیل جایگاه زن به‌مثابة «دیگری» در ضرب‌المثل¬های فارسی با تأکید بر نظریۀ سپهر نشانه¬¬شناختی فرهنگ یوری لوتمان. زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی. سال سی‌ودوم. شمارة ۹۶: ۱۳۳-۱۵۳.
۱۴. راشد محصل، محمدرضا؛ بهنام‌فر، محمد؛ و زمانی‌پور، مریم (۱۳۹۱). تجلی کوه در ایران باستان و نگاهی به جلوه‌های آن در ادب فارسی. مطالعات ایرانی بهار. ۱۱ (۲۱): ۱۱۹-۱۴۶.
۱۵. رضوی، مدرس (۱۳۴۱). دیوان حکیم ابوالمجد مجدود ابن آدم سنایی. تهران: ابن‌سینا.
۱۶. ستاری، جلال (۱۳۸۱). اسطوره و رمز در اندیشة میرچا الیاده. تهران: مرکز.
۱۷. سرخوش، فائقه (۱۳۹۳). اسطورة آسمان و زمین (زمین و آسمان در باور ایرانیان). تهران: باد.
۱۸. سلجوقی، صلاح‌الدین (۱۳۸۰). نقد بیدل. تهران: عرفان.
۱۹. شوالیه، ژان؛ گربران، آلن (۱۳۸۵). فرهنگ نمادها. ترجمة سودابه فضایلی. جلد چهارم. تهران: جیحون.
۲۰. صلاحی‌مقدم، سهیلا (۱۳۸۹). نماد و کهن‌الگوی نمادین در مثنوی. فصنامة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی تخصصی مولوی‌پژوهی تبریز. شمارة ۹: ۱۲۷-۱۴۵.
۲۱. عبداللهی اهر، محبوبه (۱۳۹۴). بررسی مفهوم نار(آتش) در شعر مولانا. بهارستان سخن. سال دوازدهم. شمارة ۲۹: ۱۹۵-۲۲۲.
۲۲. عینی، صدرالدین (۱۳۸۴). میرزا عبدالقادر بیدل. برگردان و پژوهش ایرج شهباز. تهران: سوره.
۲۳. فتوحی، محمود (۱۳۸۵). بلاغت تصویر. تهران: سخن.
۲۴. فتوحی، محمود (۱۳۹۲). نازک‌خیالی هندی و دورخیالی هندی. ویژه‌نامة شبه‌قاره فرهنگستان. سال اول. شمارة ۱: ۵۱-۷۸.
۲۵. فضایلی، سودابه (۱۳۹۲). روایتی از اسطوره‌های آب ایران زمین: آناهیتا ایزدبانوی آب. https://anthropologyandculture.com، تاریخ دسترسی: ۱۰/۵/۱۳۹۵.
۲۶. قبادی، حسینعلی (۱۳۸۹). آیین آینه: سیر تحول نمادپردازی در فرهنگ ایرانی و ادبیات فارسی. چاپ اول. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
۲۷. قربانی، حمیدرضا؛ خدادادی، محمد (۱۴۰۲). تصویر درخت در شعر شاعران نوپرداز معاصر. ¬زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی. سال سی‌ودوم. شمارة ۹۶: ۲۶۷-۲۸۸.
۲۸. کلانتر، نوش‌آفرین (۱۳۹۵). سیر آتش از اسطوره تا عرفان (ریشه‌های اسطوره‌ای نمادهای مربوط به آتش در عرفان). کهن‌نامة ادب پارسی. سال هفتم. شمارة ۳: ۲۱-۴۳.
۲۹. معین، محمد (۱۳۵۲). مزدیسنا و ادب پارسی. تهران: دانشگاه تهران.
۳۰. نیک‌منش، مهدی؛ کریمی، طاهره (۱۳۹۱). تقابل و تشابه انسان و کوه در آثار مولوی. مولوی‌پژوهی. سال ششم. شمارة ۱۴: ۱۵۷-۱۸۵.
۳۱. یونگ، کارل گوستاو (۱۳۸۳). انسان و سمبول‌هایش. ترجمة محمود سلطانیه. تهران: جامی.
32. Galens, D. (Ed.) (2009). Literary movements for students: Presenting analysis, context, and criticism on literary movements. Thomson Gale.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Zarif M, Nikmanesh M. The Symbol of Mountain in Bidel’s Tūr-e-Marefat. Persian Language and Literature 2025; 32 (97) :101-125
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4236-fa.html

ظریف مریم، نیک‌منش مهدی. نماد کوه در مثنوی «طور معرفت» بیدل. زبان و ادبيات فارسی. ۱۴۰۳; ۳۲ (۹۷) :۱۰۱-۱۲۵

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-۱-۴۲۳۶-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 32، شماره 97 - ( 11-1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4704