|
افسانه، بازشناسی یک اصطلاح موسیقی در شعر فارسی
|
| محمد طاهری1، امیرافشین فرهادیان2 |
1- دانشگاه بوعلی سینا ، mtaheri@basu.ac.ir
2- دانشگاه بوعلی سینا |
|
|
چکیده: (185 مشاهده) |
موسیقی با پیشینه‌ای چند هزارساله در میان ایرانیان، هم در جایگاه یک هنر زیبا و هم به مثابه‌ی یک فن کاربردی، در ساحت‌های گوناگون زندگی فردی و اجتماعی حضور داشته است. افزون بر بازتاب این حضور، پیوند دیرینه و تنگاتنگ موسیقی با شعر، دواوین شعر فارسی را مشحون از اصطلاحات موسیقی و نام الحان و نغمه‌ها و سازها و سازندگان کرده است. بدیهی است که در گذر زمان، برخی واژگان و اصطلاحات جدید در این حوزه رواج یافته‌اند و شماری نیز مهجور مانده و سرانجام فراموش شده‌اند و بعضی دیگر دچار تحول لفظی یا معنایی یا نوسان در گستره‌ی شمول گشته‌اند. از سوی دیگر درک درست معانی و حتی دریافت بسیاری از جنبه‌های هنری متون، در گرو تسلط بر رویه‌های گوناگون معنایی واژگان و وجوه دلالت اصطلاحات است. بی‌گمان یکی از کارکردهای مهم نگارش شروح بر آثار گذشتگان، توضیح معنی لغات مهجور یا معنی تحول‌یافته‌ی یک واژه‌ی همچنان رایج و نیز آگاهاندن مخاطب از مفهوم اصطلاحی کلمات و ترکیباتی است که بدون اشراف بر آن‌ها، دریافت خواننده از متن میسر نیست یا دست‌کم ناقص است. شمار قابل توجهی از اصطلاحات فراموش‌شده‌ی موسیقی در متون، توسط پژوهندگان شناسایی و معرفی شده‌اند اما به نظر می‌رسد هنوز تعدادی از این مصطلاحات بر ما پوشیده مانده است. «افسانه»، یکی از این اصطلاحات است که در این جستار تلاش کرده‌ایم به روش تحلیل محتوا و به شیوه‌ی توصیفی-تحلیلی، ضمن واکاوی رویه‌ی موسیقایی آن، ظرافت‌های هنری شماری از ابیات را که در سایه‌ی فراموشی معنای اصطلاحی آن واژه، از انظار محجوب مانده است، آشکار سازیم.
|
|
| واژه‌های کلیدی: افسانه، اصطلاح موسیقی، رویه‌ی موسیقایی، شعر، ایهام تناسب |
|
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
